W badaniu przeprowadzonym w 2013 roku wykazano, że 28% psów ma nadwagę, z czego 9% to zwierzęta otyłe. W przypadku kotów, ponad 44% ma problemy z utrzymaniem optymalnej masy ciała, w tym aż 13% stanowią otyłe koty. W USA i wielu krajach uprzemysłowionych otyłość osiągnęła rozmiary epidemii. Otyłość i nadwaga to nie tylko kwestia estetyki ale przede wszystkim zdrowia.
Kiedy mówimy o nadwadze a kiedy o otyłości ?
O nadwadze mówimy wtedy, gdy nagromadzenie nadmiernej ilości tkanki tłuszczowej w organizmie nie powoduje przekroczenia prawidłowej masy ciała o 20% u psów i 15% u kotów.
Otyłością nazywamy nagromadzenie nadmiernej ilości tkanki tłuszczowej w organizmie, powodujące przekroczenie prawidłowej masy ciała o ponad 20% u psów i ponad 15% u kotów.
https://www.youtube.com/watch?v=7_rNTzJLFLw
Rola tkanki tłuszczowej
Do niedawna uważano, że główne funkcje tkanki tłuszczowej to magazynowanie energii, izolacja cieplna, wsparcie strukturalne dla niektórych narządów. Dzisiaj wiemy, że tkanka tłuszczowa jest aktywna metabolicznie i stanowi największy narząd endokrynowy organizmu z nieograniczoną możliwością wzrostu. Tkanka tłuszczowa i makrofagi w niej osiadłe wydzielają adipokiny (grupa białek o właściwościach hormonalnych), która działają w ośrodkowym układzie nerwowym oraz obwodowo np. w tkankach mięśni szkieletowych czy wątroby. Do adipokin należy leptyna zidentyfikowana w 1935 roku jako specyficzny dla tkanki czynnik sekrecyjny, regulujący oś między tkanką tłuszczową a mózgiem. Stężenie leptyn wzrasta ze wzrostem ilości tłuszczu w organizmie. Leptyna może również stanowić połączenie pomiędzy osteoarthritis a otyłością. Prawdopodobnie istnieje również związek pomiędzy ilością tkanki tłuszczowej i stężeniem adiponektyny w surowicy krwi a zachorowalnością na reumatoidalne zapalenie stawów. Warto wiedzieć, że leptyna uczestniczy również w hematopoezie, angiogenezie, procesach gojenia ran, modulacji mechanizmów immunologicznych, regulacji ciśnienia tętniczego krwi. Wpływa na regulację czynności wewnątrzwydzielniczej tarczycy, kory nadnerczy i wysp trzustki. Widzimy jak wielki wpływ na całe funkcjonowanie organizmu ma ilość tkanki tłuszczowej i jej wydzielniczość.
Czynniki predysponujące do wystąpienia otyłości
Czynniki predysponujące do wystąpienia otyłości:
- Genetyka – niektóre rasy są szczególnie narażona na otyłość spośród psów to np. owczarki szetlandzkie, golden retrievery, jamniki (zwłaszcza długowłose), cocker spaniele, labradory, rottweilery, boksery, beagle, dalmatyńczki a także mieszańce, spośród kotów rasy mieszane (DSH, DLH, DMH) koty Manx
- Płeć i sterylizacja / kastracja. Bardziej narażona na otyłość są wysterylizowane suki oraz kastrowane samce zarówno psów jak i kotów. Kastracja zwiększa ryzyko otyłości zmniejszając tempo metabolizmu ponad to usunięcie estrogenów może zwiększyć spożycie pokarmu
- Wiek – ryzyko wzrasta z wiekiem zarówno u psów jak i u kotów, otyłość młodych osobników predysponuje do wystąpienia otyłości u dorosłych osobników
- Aktywność – zmniejszenie aktywności fizycznej znacznie zwiększa ryzyko otyłości (mała ilość spacerów u psów a także mała aktywność kotów domowych)
- Pokarm i sposób karmienia – wystąpieniu otyłości sprzyja podawanie wysoko smakowitego pokarmu, nadmiar przekąsek stały dostęp do pokarmu czy podawanie pokarmów o wysokiej zawartości tłuszczu
- Zaburzenia endokrynologiczne (szacuje się że u ponad 80% otyłych psów występują zaburzenia endokrynogenne jak niedoczynność tarczycy, nadczynność kory nadnerczy, cukrzyca czy wyspiak trzustki)
- Spożywane leki – leki przeciwdrgawkowe czy glikokortykoidy
- Problemy behawioralne
Problemy zdrowotne związane z otyłością
Z otyłością związane jest występowanie wielu problemów zdrowotnych jak:
- Zapalenie stawów
- Osteoarthirtis, zerwanie więzadła krzyżowego
- Niedoczynność tarczycy u psów
- Nadczynność nadnerczy u psów
- Zapaleniem trzustki
- Cukrzyca
- Niewydolność krążeniowo – oddechowa
- Nadciśnienie i upośledzenie funkcji nerek
- Predyspozycje do niektórych nowotworów
- Choroby skóry
- Stłuszczenie wątroby
- Zaburzenie w metabolizmie lipidów w chorobie nowotworowej
- Znaczny spadek odporności
- Infekcja dolnych dróg moczowych (zwłaszcza u kotów) a także
- Problemy stomatologiczne
- Powikłania ciąży
- Upośledzenie gojenia ran
- Zwiększone ryzyko znieczulenia/zabiegów
- Problemy z zachowaniem zwierząt
Warto ustalić dietę i dbać o szczupłą sylwetkę
Podsumowując pod wpływem otyłości dochodzi do licznych zmian biochemicznych, które powodują zwiększenie podatności na liczne choroby. Zmiany biochemiczne zachodzące w adipocytach wpływają na wydzielanie adipokin, do których zaliczamy liczne cytokiny, hormony peptydowe i enzymy, które spełniają wielokierunkowe funkcje biologiczne m.in. uczestniczą w regulacji łaknienia, metabolizmie węglowodanów i tłuszczów, utrzymywaniu homeostazy energetycznej, regulacji hemostazy naczyniowej, ciśnienia tętniczego, procesów zapalnych i immunologicznych. U otyłych zarówno ludzi jak i zwierząt koordynacja tych procesów ulega rozregulowaniu, natomiast profil wydzielania adipokin zmianom, predysponując do rozwoju wielu chorób. Adipokiny są przedmiotem ciągłych badań. Bardzo ciekawą dziedziną, która pozwala dostarczać nowych informacji na temat mechanizmów odpowiedzialnych za związek otyłości z różnymi chorobami jest genomika.
Myślę, że warto dbać o szczupłą sylwetkę nie tylko swoją ale także naszych pupili poprzez dobranie odpowiedniej diety a także zapewnienie odpowiedniej aktywności fizycznej . Wiele badań potwierdza znaczące korzyści zdrowotne płynące z zachowania szczupłej sylwetki zarówno u psów jak i kotów.
Literatura:
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/16138259
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4857983/
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4895644/
http://pubmedcentralcanada.ca/pmcc/articles/PMC4588019/
http://jn.nutrition.org/content/136/7/1935S.long
Nie wyrażam zgody na kopiowanie i wykorzystywanie na innych serwisach lub stronach internetowych zdjęć i treści mojego autorstwa. Zgodnie z ustawą z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych (Dz.U.Nr 24,poz.83), jakiekolwiek korzystanie z treści oraz zdjęć tego bloga (kopiowanie, drukowanie, rozpowszechnianie) bez pisemnej zgody właściciela jest zabronione.
Katarzyna Gryglewska